خطر واقعی کوید ۱۹ در زمان شنا کجاست؟

خطر واقعی کووید-۱۹ در زمان شنا، نه به آن شکل که بسیاری تصور می کنند، در خود آب نیست، بلکه بیشتر در محیط های مشترک و پرتردد اطراف استخرها، سواحل و پارک های آبی نهفته است. در واقع، ویروس کرونا در محیط های آبی که به درستی ضدعفونی شده اند، شانس کمی برای بقا و انتقال دارد. با شیوع همه گیری کووید-۱۹، پرسش های بسیاری در مورد ایمنی فعالیت های روزمره، از جمله شنا، مطرح شد. نگرانی هایی در مورد امکان انتقال ویروس در محیط های آبی به وجود آمد؛ محیط هایی که زمانی به عنوان پناهگاهی برای آرامش و ورزش شناخته می شدند. اما تحقیقات و یافته های علمی به تدریج پرده از ابهامات برداشت و نشان داد که درک صحیح خطرات و رعایت پروتکل های بهداشتی، می تواند راه را برای بازگشت امن به لذت شنا هموار کند. این مقاله به بررسی دقیق ابعاد مختلف این موضوع می پردازد تا افراد با آگاهی و آرامش خاطر بتوانند در مورد فعالیت های آبی خود تصمیم بگیرند.

آیا ویروس کرونا در آب منتقل می شود؟ تمرکز بر آب

یکی از بزرگترین دغدغه های افراد در دوران همه گیری، این بود که آیا آب می تواند ناقل ویروس SARS-CoV-2 باشد؟ این سوال، به ویژه برای کسانی که به طور منظم از استخرها، دریا یا پارک های آبی استفاده می کردند، از اهمیت بالایی برخوردار بود. با این حال، شواهد علمی نشان می دهد که خطر انتقال ویروس از طریق آب، در صورت رعایت اصول بهداشتی، بسیار پایین است.

نقش کلر و ضدعفونی کننده ها در استخرها

محیط استخرها، به دلیل استفاده از مواد ضدعفونی کننده قوی مانند کلر و برم، از پتانسیل بالایی برای غیرفعال کردن ویروس ها برخوردار است. مطالعات علمی متعددی به این موضوع پرداخته اند و نتایج امیدوارکننده ای را ارائه داده اند. یکی از مهم ترین این تحقیقات، مطالعه ای است که توسط محققان کالج سلطنتی لندن انجام شد. این مطالعه به بررسی اثر آب استخرهای شنا بر ویروس عامل ابتلا به کووید-۱۹ (SARS-CoV-2) پرداخت.

محققان در این پژوهش، زمان و میزان تماس لازم برای غیرفعال سازی ویروس را در سطوح مختلف کلر و pH آب ارزیابی کردند. یافته ها به روشنی نشان داد که غلظت ۱.۵ میلی گرم در لیتر کلر آزاد با pH بین ۷ تا ۷.۷، می تواند در عرض تنها ۳۰ ثانیه، میزان آلودگی ویروس کرونا را بیش از هزار برابر کاهش دهد. آزمایش های تکمیلی نیز تأیید کرد که کلر موجود در آب استخرها، به همراه pH مناسب، نقش موثری در از بین بردن ویروس دارد. این نتایج به جامعه جهانی آرامش خاطر بخشید و نشان داد که با نگهداری و گندزدایی صحیح، استخرها می توانند محیطی نسبتاً امن برای فعالیت های آبی باشند.

مطالعه کالج سلطنتی لندن نشان داد که کلر با غلظت استاندارد و pH مناسب می تواند ویروس SARS-CoV-2 را در ۳۰ ثانیه بیش از هزار برابر غیرفعال کند.

فرآیند ضدعفونی در استخرها به گونه ای طراحی شده است که عوامل بیماری زا از جمله باکتری ها و ویروس ها را از بین ببرد. کلر با نفوذ به غشای ویروس ها و آسیب رساندن به ساختارهای ژنتیکی و پروتئینی آن ها، قابلیت تکثیر و بیماری زایی شان را از بین می برد. این مکانیسم عمل، تضمین می کند که حتی در صورت ورود ویروس به آب استخر، شانس آن برای آلوده کردن افراد به شدت کاهش می یابد.

آب های آزاد: دریا، دریاچه، رودخانه

در مورد آب های آزاد نظیر دریا، دریاچه ها و رودخانه ها، وضعیت کمی متفاوت است اما خوشبختانه، خطر انتقال کووید-۱۹ از طریق آب در این محیط ها نیز بسیار پایین ارزیابی می شود. چندین عامل در این خصوص نقش دارند:

• رقیق شدگی ویروس: حجم بسیار زیاد آب در دریاها و اقیانوس ها، باعث رقیق شدن چشمگیر هرگونه ذره ویروسی می شود. این رقیق شدگی به حدی است که احتمال تماس یک فرد با دوز عفونی ویروس از طریق آب، تقریباً به صفر می رسد.
• تأثیر نور خورشید و عوامل محیطی: نور فرابنفش (UV) خورشید، یکی از قوی ترین عوامل طبیعی برای از بین بردن ویروس ها و باکتری ها است. در آب های آزاد، به ویژه در لایه های سطحی، نور خورشید به خوبی نفوذ می کند و می تواند ویروس SARS-CoV-2 را غیرفعال کند. همچنین، شوری آب دریا و سایر عوامل محیطی نیز می توانند به کاهش بقای ویروس کمک کنند.
• عدم وجود شواهد علمی قوی: تاکنون هیچ شواهد علمی قاطعی مبنی بر انتقال ویروس کووید-۱۹ از طریق آب های آزاد گزارش نشده است. تحقیقات گسترده ای در مورد راه های انتقال این ویروس انجام شده و آب های طبیعی به عنوان یک مسیر اصلی انتقال شناسایی نشده اند.

بنابراین، برای کسانی که تمایل به شنا در دریا یا دریاچه دارند، می توان با اطمینان گفت که خطر اصلی در آب های آزاد نیز نه از خود آب، بلکه از تجمع و نزدیکی بیش از حد افراد در سواحل، قایق ها یا محیط های مشترک دیگر نشأت می گیرد.

خطرات واقعی و محیط های پرخطر در اطراف مکان های شنا: تمرکز بر محیط اطراف آب

همانطور که اشاره شد، خطر واقعی ابتلا به کووید-۱۹ در زمان شنا، بیشتر در محیط های اطراف آب است. این محیط ها شامل فضاهای بسته و سرپوشیده مانند رختکن ها و دوش ها، و همچنین فضاهای باز و پرجمعیت مانند کنار استخر، سواحل و مناطق تفریحی پارک های آبی می شود. درک این خطرات به افراد کمک می کند تا با رعایت نکات بهداشتی، محیط امن تری را برای خود و دیگران فراهم آورند.

محیط های سرپوشیده و پرجمعیت

فضاهای بسته و سرپوشیده در مراکز آبی، پتانسیل بالاتری برای انتقال ویروس دارند. در این مکان ها، شرایط برای تجمع ذرات معلق ویروسی و تماس نزدیک افراد فراهم تر است:

1. رختکن ها و دوش ها: این بخش ها معمولاً دارای تهویه نامناسب، فضاهای کوچک و بسته هستند که افراد برای تعویض لباس و دوش گرفتن در آنجا تجمع می کنند. تماس نزدیک افراد، لمس سطوح مشترک مانند کمدها، دستگیره های در، نیمکت ها و شیرآلات دوش، همگی می توانند راه هایی برای انتقال ویروس باشند. رطوبت بالا در این محیط ها نیز ممکن است بر بقای ویروس بر روی سطوح تأثیر بگذارد.
2. راهروها و مناطق انتظار: در مسیر رسیدن به استخر یا خروج از آن، افراد در راهروها و مناطق انتظار ممکن است تجمع کنند. عدم رعایت فاصله اجتماعی در این فضاها، به ویژه هنگام ورود و خروج، خطر انتقال را افزایش می دهد. صف های انتظار برای پرداخت هزینه یا دریافت حوله و سایر خدمات نیز می توانند نقاط پرخطر باشند.
3. سرویس های بهداشتی: همانند سایر سرویس های بهداشتی عمومی، این مکان ها نیز به دلیل سطوح مشترک زیاد (شیرآلات، سیفون، دستگیره ها) و تهویه نامناسب، می توانند محل تجمع عوامل بیماری زا باشند. رعایت بهداشت دست در این محیط ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

محیط های باز و شلوغ (کنار استخر، ساحل، پارک آبی)

حتی در فضاهای باز، اگر اصول بهداشتی رعایت نشود، خطر انتقال ویروس همچنان وجود دارد. این خطرات عمدتاً ناشی از تعاملات انسانی و استفاده از فضاهای مشترک است:

1. عدم رعایت فاصله اجتماعی: در کنار استخرها، در سواحل یا مناطق استراحت در پارک های آبی، افراد ممکن است برای آفتاب گرفتن، استراحت یا صحبت کردن، در فاصله نزدیک به یکدیگر قرار گیرند. تجمع افراد در قسمت های کم عمق استخر یا مناطق بازی آبی نیز می تواند خطرناک باشد.
2. تماس با سطوح مشترک: صندلی های آفتاب گیر، میزها، نرده ها، لوازم بازی در پارک های آبی (مانند سرسره ها و وسایل بادی) و سایر وسایل مشترک، می توانند با قطرات تنفسی آلوده شوند و در صورت لمس توسط افراد دیگر، ویروس را منتقل کنند.
3. به اشتراک گذاشتن وسایل: استفاده مشترک از حوله، عینک شنا، اسباب بازی های آبی، بطری های آب، یا ظروف غذاخوری، خطر انتقال مستقیم ویروس را از فردی به فرد دیگر افزایش می دهد.
4. سرفه، عطسه و صحبت کردن: انتشار ذرات تنفسی حاوی ویروس هنگام سرفه، عطسه، یا حتی صحبت کردن با صدای بلند، در نزدیکی افراد دیگر، یکی از اصلی ترین راه های انتقال است. در محیط های پرجنب و جوش مانند پارک های آبی یا سواحل شلوغ، کنترل این عامل دشوارتر می شود.
5. بوفه و رستوران: مناطق غذاخوری و بوفه های موجود در مراکز آبی، به دلیل تجمع افراد، سطوح مشترک (میز و صندلی) و فرآیند سرو غذا، می توانند از نقاط پرخطر باشند.

بنابراین، برای کاهش خطر، ضروری است که افراد نه تنها به کیفیت آب استخر توجه کنند، بلکه به طور جدی پروتکل های بهداشتی را در تمامی فضاهای مشترک و اطراف آب رعایت کنند. مسئولیت پذیری فردی در این زمینه، نقش حیاتی در حفظ سلامت جمعی دارد.

راهکارهای عملی برای به حداقل رساندن خطر ابتلا به کووید-۱۹ در زمان شنا

با وجود نگرانی هایی که در دوران همه گیری کووید-۱۹ وجود داشت، با رعایت مجموعه ای از پروتکل ها و راهکارهای عملی، می توان خطر ابتلا به این بیماری را در محیط های شنا به حداقل رساند. این راهکارها شامل اقداماتی است که باید پیش از رفتن، در طول حضور و پس از بازگشت از مکان های آبی انجام شود تا تجربه ای امن و لذت بخش از شنا را برای همه فراهم آورد.

پیش از رفتن

گام های اولیه برای شنای ایمن، حتی پیش از خروج از منزل آغاز می شود. آمادگی و برنامه ریزی قبلی، نقش مهمی در کاهش ریسک دارد:

1. خودارزیابی علائم: اولین و مهم ترین گام، صادق بودن با خود و دیگران است. در صورتی که فرد هرگونه علائم بیماری مانند تب، سرفه، گلودرد، خستگی، یا از دست دادن حس بویایی و چشایی را تجربه می کند، باید از مراجعه به هرگونه مکان عمومی، از جمله استخر یا ساحل، خودداری کند. این مسئولیت پذیری فردی، زنجیره انتقال را قطع می کند.
2. انتخاب زمان مناسب: یکی از روش های موثر برای کاهش تماس با جمعیت، انتخاب ساعات خلوت تر برای شنا است. بسیاری از مراکز آبی در ساعات ابتدایی صبح یا اواخر شب، تعداد مراجعین کمتری دارند. بررسی آنلاین یا تماس با مرکز می تواند اطلاعات مفیدی در این زمینه ارائه دهد.
3. بررسی پروتکل های بهداشتی مکان: پیش از مراجعه، بهتر است فرد از پروتکل های بهداشتی و ایمنی که توسط استخر، پارک آبی یا ساحل مورد نظر اجرا می شود، اطلاع حاصل کند. برخی مراکز ممکن است محدودیت هایی در ظرفیت، الزامات ماسک، یا روش های خاص برای ضدعفونی داشته باشند. این اطلاعات معمولاً در وب سایت یا شبکه های اجتماعی آن ها قابل دسترسی است.

در طول حضور

پس از ورود به محیط شنا، رعایت دقیق پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی، برای حفظ سلامت فرد و اطرافیانش ضروری است:

1. رعایت قاطعانه فاصله گذاری اجتماعی: این اصل، هسته اصلی پیشگیری از انتقال ویروس است. فرد باید در تمام محیط ها – چه در آب و چه در کنار استخر، رختکن، دوش، و سرویس بهداشتی – حداقل ۲ متر فاصله را با افراد دیگر حفظ کند. این فاصله، احتمال انتشار و استنشاق ذرات تنفسی را به شدت کاهش می دهد.
2. بهداشت دست ها: شستشوی مکرر و کامل دست ها با آب و صابون (حداقل ۲۰ ثانیه) یا استفاده از ضدعفونی کننده بر پایه الکل (با حداقل ۶۰% الکل) پس از لمس سطوح مشترک، پس از استفاده از سرویس بهداشتی و پیش از غذا خوردن، از اهمیت حیاتی برخوردار است.
3. استفاده صحیح از ماسک: ماسک باید در تمامی محیط های خارج از آب، به خصوص فضاهای بسته و پرجمعیت مانند رختکن ها، راهروها و سرویس های بهداشتی، به درستی روی دهان و بینی قرار گیرد. ماسک خیس، کارایی خود را از دست می دهد، بنابراین در صورت خیس شدن، باید آن را تعویض کرد. در آب، ماسک زدن به دلیل خطر خفگی توصیه نمی شود.
4. خودداری از لمس صورت: اجتناب از دست زدن به چشم ها، بینی و دهان با دست های نشسته شده، یک عادت مهم برای پیشگیری است، زیرا ویروس می تواند از طریق این نقاط وارد بدن شود.
5. استفاده از وسایل شخصی: هر فردی باید حوله، مایو، عینک، کلاه شنا، بطری آب و سایر وسایل شخصی خود را به همراه داشته باشد و از به اشتراک گذاشتن آن ها با دیگران خودداری کند. این اقدام، خطر انتقال مستقیم ویروس از طریق وسایل مشترک را از بین می برد.
6. رعایت بهداشت تنفسی: پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه و عطسه با آرنج خمیده یا دستمال یک بار مصرف، و سپس دور انداختن دستمال در سطل زباله دربسته، از انتشار ذرات تنفسی جلوگیری می کند.

پس از بازگشت

پس از اتمام فعالیت آبی و بازگشت به منزل، برخی اقدامات تکمیلی برای اطمینان از بهداشت و سلامت توصیه می شود:

1. دوش گرفتن کامل: فرد باید بلافاصله پس از بازگشت، دوش بگیرد و بدن و موهای خود را با آب و صابون به خوبی بشوید.
2. شستشوی وسایل شنا: مایو و حوله استفاده شده باید بلافاصله با آب گرم و مواد شوینده شسته شوند. این کار به از بین بردن هرگونه آلودگی احتمالی کمک می کند.
3. ضدعفونی کردن وسایل همراه: عینک شنا، کیف استخر و سایر وسایلی که فرد به همراه داشته، باید با محلول های ضدعفونی کننده یا پدهای الکلی تمیز شوند.
4. نظارت بر علائم: فرد باید در روزهای آتی، هرگونه علائم احتمالی بیماری را در خود و اعضای خانواده اش تحت نظر داشته باشد و در صورت بروز علائم، اقدامات لازم را انجام دهد.

با رعایت این راهکارهای عملی، می توان با اطمینان خاطر بیشتری از فعالیت های آبی لذت برد و در عین حال، به حفظ سلامت عمومی جامعه نیز کمک کرد.

توصیه های ویژه

فراتر از دستورالعمل های عمومی، برخی توصیه های خاص برای گروه های آسیب پذیرتر و همچنین مسئولان مراکز آبی وجود دارد که می تواند به افزایش سطح ایمنی کمک کند. این توصیه ها با هدف افزایش جامعیت و اثربخشی پروتکل های بهداشتی تدوین شده اند.

توصیه ها برای کودکان و والدین

کودکان، به دلیل روحیه بازیگوش و دشواری در رعایت کامل پروتکل ها، نیازمند توجه و آموزش بیشتری هستند. والدین در این زمینه نقش کلیدی دارند:

• آموزش رعایت فاصله اجتماعی به کودکان: به کودکان باید با زبان ساده و بازیگونه آموزش داده شود که چگونه فاصله خود را از دوستانشان در آب و کنار استخر حفظ کنند. تاکید بر بازی هایی که نیاز به تماس فیزیکی نزدیک ندارند، می تواند مفید باشد.
• کمک به کودکان در رعایت بهداشت دست: کودکان ممکن است به تنهایی نتوانند دست های خود را به درستی و به مدت کافی بشویند. والدین باید در شستشوی دست های کودک با آب و صابون، یا استفاده از ضدعفونی کننده، به او کمک کنند و این فرآیند را به یک عادت تبدیل سازند.
• نظارت بیشتر بر کودکان در محیط های شلوغ: در محیط های پرجنب و جوش مانند پارک های آبی یا سواحل، والدین باید نظارت دقیق تری بر کودکان خود داشته باشند تا مطمئن شوند که آن ها پروتکل های فاصله اجتماعی را رعایت می کنند و از لمس صورت خود پس از تماس با سطوح مشترک، پرهیز می نمایند.
• استفاده از وسایل شخصی کودک: اطمینان از اینکه کودک از حوله، عینک و اسباب بازی های شخصی خود استفاده می کند و آن ها را با دیگران به اشتراک نمی گذارد، اهمیت زیادی دارد.

مسئولیت مدیران مراکز آبی

مدیران و کارکنان مراکز آبی نقش حیاتی در ایجاد یک محیط امن و بهداشتی دارند. اقدامات آن ها مکمل تلاش های فردی شناگران است:

• اهمیت تهویه مناسب در فضاهای سرپوشیده: در استخرهای سرپوشیده، تهویه مناسب هوا برای کاهش غلظت ذرات معلق ویروسی در هوا، از اهمیت بالایی برخوردار است. سیستم های تهویه باید به طور منظم بررسی و نگهداری شوند تا جریان هوای تازه به حداکثر برسد.
• افزایش دفعات نظافت و ضدعفونی سطوح: سطوح پر تماس مانند دستگیره های در، نرده ها، کمدها، شیرآلات، دوش ها، توالت ها، و صندلی های آفتاب گیر باید به طور منظم و با استفاده از مواد ضدعفونی کننده مؤثر، تمیز شوند. تهیه چک لیست های نظافت و نظارت بر اجرای آن ها ضروری است.
• کنترل تعداد افراد حاضر در مکان: برای رعایت موثر فاصله گذاری اجتماعی، مدیران باید ظرفیت مرکز خود را محدود کنند. این کار می تواند از طریق سیستم های رزرو آنلاین یا تعیین سقف مشخص برای ورود همزمان افراد انجام شود. کنترل ورودی و خروجی برای جلوگیری از تجمع نیز مهم است.
• آموزش و نظارت بر رعایت پروتکل ها توسط کارکنان و مراجعین: کارکنان باید به طور کامل آموزش ببینند که چگونه پروتکل های بهداشتی را رعایت کرده و بر رعایت آن ها توسط مراجعین نظارت کنند. نصب تابلوهای راهنما و اطلاع رسانی مستمر به شناگران در مورد نکات بهداشتی نیز مفید است.
• تامین امکانات بهداشتی: فراهم آوردن مایع دستشویی، صابون، ضدعفونی کننده دست در نقاط مختلف و دستمال کاغذی، از وظایف اصلی مدیران است.

با همکاری و مسئولیت پذیری مشترک افراد و مدیران، می توان اطمینان حاصل کرد که محیط های آبی همچنان می توانند فضاهایی برای سلامتی، تفریح و آرامش باشند، حتی در مواجهه با چالش های بهداشتی.

آرامش خاطر با رعایت آگاهانه

دوران همه گیری کووید-۱۹، با تمام چالش ها و نگرانی هایش، درس های ارزشمندی را به ما آموخت؛ از جمله اهمیت بهداشت فردی و جمعی، و توانایی ما در سازگاری با شرایط جدید. در مورد فعالیت های آبی و شنا، درک شفاف از خطر واقعی کووید ۱۹ در زمان شنا کجاست؟ به افراد کمک می کند تا با آرامش خاطر و به دور از ترس های بی مورد، از این فعالیت لذت ببرند.

نکات کلیدی که در این مقاله بررسی شد، نشان می دهد که ویروس SARS-CoV-2، عامل بیماری کووید-۱۹، در آب های حاوی کلر یا آب های آزاد به دلیل رقیق شدگی و تأثیر عوامل طبیعی، شانس بسیار پایینی برای انتقال دارد. بنابراین، نگرانی اصلی نباید از خود آب باشد، بلکه باید به محیط های اطراف آب، جایی که افراد تجمع می کنند و سطوح مشترک لمس می شوند، معطوف گردد. رختکن ها، دوش ها، مناطق انتظار، بوفه ها و حتی کنار استخر، نقاطی هستند که بیشترین پتانسیل برای انتقال ویروس را دارند.

مسئولیت پذیری فردی در رعایت پروتکل هایی مانند فاصله گذاری اجتماعی قاطعانه، شستشوی مکرر دست ها، استفاده صحیح از ماسک در خارج از آب، و به همراه داشتن وسایل شخصی، از اهمیت بالایی برخوردار است. این اقدامات ساده اما مؤثر، نه تنها از فرد محافظت می کند، بلکه به حفظ سلامت جمعی نیز کمک می کند. مدیران مراکز آبی نیز با تهویه مناسب، نظافت و ضدعفونی منظم، و کنترل ظرفیت، نقش مکمل و حیاتی در ایجاد محیط های ایمن ایفا می کنند.

فعالیت های ورزشی مانند شنا، برای سلامت جسم و روان انسان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. دوری طولانی مدت از چنین فعالیت هایی می تواند پیامدهای منفی بر سلامتی داشته باشد. با اطلاعات صحیح و رعایت آگاهانه پروتکل های بهداشتی، می توان با اطمینان به سمت بازگشت به این فعالیت های مفید قدم برداشت. این رویکرد به ما امکان می دهد تا با مسئولیت پذیری و آگاهی، از زندگی لذت ببریم و در عین حال، به ایمنی و سلامت خود و عزیزانمان نیز توجه کافی داشته باشیم.