مراقبت های پوستی در دوران بارداری: بایدها و نبایدها

مراقبت‌های پوستی در دوران بارداری: بایدها و نبایدها

دوران بارداری، یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین مراحل زندگی هر زنی است که تغییرات فیزیکی و هورمونی بسیاری را به همراه دارد. این تغییرات می‌توانند بر روی پوست نیز تأثیر بگذارند. از خشکی و افزایش حساسیت گرفته تا بروز مشکلاتی مانند آکنه و لکه‌های تیره (ملانما)، پوست در این دوران نیازمند مراقبت‌های ویژه‌ای است. در این مقاله، به بررسی مراقبت‌های پوستی مناسب در دوران بارداری پرداخته و به بایدها و نبایدهایی که در این دوران باید رعایت شوند، می‌پردازیم.

تغییرات پوستی در دوران بارداری

قبل از اینکه به جزئیات مراقبت‌های پوستی بپردازیم، لازم است با تغییراتی که پوست در دوران بارداری تجربه می‌کند آشنا شویم. در دوران بارداری، سطح هورمون‌ها به شدت تغییر می‌کند و این تغییرات می‌تواند بر روی پوست تأثیرات مختلفی بگذارد:

• لک‌های پوستی (ملانما): افزایش تولید ملانین، کرم ترمیم کننده گاتیو رنگ‌دانه مسئول رنگ پوست، می‌تواند به ایجاد لکه‌های تیره به خصوص در ناحیه صورت منجر شود.

• آکنه: به دلیل افزایش تولید چربی توسط غدد سباسه، برخی از زنان باردار ممکن است با آکنه مواجه شوند.

• خشکی و حساسیت پوست: افزایش حجم خون و تغییرات هورمونی می‌تواند باعث خشکی و حساسیت بیشتر پوست شود.

• خط تیره بارداری (Linea Nigra): یک خط تیره که از ناف تا ناحیه‌ی شرمگاهی امتداد دارد و در طول بارداری ظاهر می‌شود.

• کشیدگی پوست (استرچ مارک): افزایش وزن و کشیدگی پوست به خصوص در ناحیه شکم، ران و سینه می‌تواند باعث بروز ترک‌های پوستی شود.

بایدهای مراقبت پوستی در دوران بارداری

1. استفاده از محصولات ملایم و طبیعی

در دوران بارداری صابون روشن کننده و لایه بردار ، پوست به دلیل تغییرات هورمونی حساس‌تر می‌شود. بنابراین، استفاده از محصولات ملایم و طبیعی که حاوی مواد شیمیایی قوی نیستند، اهمیت زیادی دارد. محصولات حاوی مواد شیمیایی قوی مانند سولفات‌ها، پارابن‌ها و فتالات‌ها می‌توانند باعث تحریک پوست شوند و بهتر است از آن‌ها اجتناب شود.

• پاک‌سازی ملایم: استفاده از یک پاک‌کننده ملایم و بدون عطر که پوست را بدون خشک کردن پاک‌سازی می‌کند، توصیه می‌شود. محصولات حاوی عصاره‌های طبیعی مانند آلوئه‌ورا یا بابونه می‌توانند برای پوست‌های حساس مناسب باشند.

• مرطوب‌کننده‌های طبیعی: مرطوب نگه داشتن پوست یکی از کلیدهای اصلی جلوگیری از خشکی و کشیدگی پوست است. روغن‌های طبیعی مانند روغن نارگیل، روغن جوجوبا و کره شی (Shea Butter) می‌توانند انتخاب‌های خوبی برای مرطوب کردن پوست باشند.

2. استفاده از کرم ضد آفتاب

یکی از مهم‌ترین مراقبت‌های پوستی در دوران بارداری، استفاده از کرم ضد آفتاب است. تغییرات هورمونی می‌توانند باعث افزایش حساسیت پوست به نور خورشید شوند که این موضوع می‌تواند خطر بروز ملانما یا تشدید آن را افزایش دهد. استفاده از کرم‌های ضد آفتاب با SPF حداقل 30 و حاوی زینک اکسید یا تیتانیوم دی‌اکسید می‌تواند از پوست در برابر اشعه‌های مضر UV محافظت کند.

• کرم‌های ضد آفتاب معدنی: انتخاب محصولات گاتیو با ترکیبات معدنی (زینک اکسید یا تیتانیوم دی‌اکسید) به دلیل ایمنی بیشتر آن‌ها برای دوران بارداری توصیه می‌شود. این کرم‌ها روی پوست باقی می‌مانند و به لایه‌های عمیق‌تر نفوذ نمی‌کنند.

3. آبرسانی مناسب

آبرسانی مناسب به پوست در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد. نوشیدن آب کافی به حفظ رطوبت و شادابی پوست کمک می‌کند و از بروز مشکلاتی مانند خشکی و ترک‌های پوستی جلوگیری می‌کند.

• مصرف میوه‌ها و سبزیجات آبدار: مصرف میوه‌ها و سبزیجاتی که آب زیادی دارند، مانند خیار، هندوانه و توت‌ها می‌تواند به حفظ آبرسانی بدن کمک کند.

• استفاده از ماسک‌های آبرسان: استفاده از ماسک‌های آبرسان به صورت هفتگی می‌تواند به تأمین رطوبت مورد نیاز پوست کمک کند. ماسک‌های حاوی هیالورونیک اسید یا عصاره‌های طبیعی مانند آلوئه‌ورا و خیار گزینه‌های مناسبی هستند.

4. مراقبت از پوست شکم و نواحی مستعد ترک‌های پوستی

ترک‌های پوستی یکی از مشکلات رایج در دوران بارداری است که معمولاً در ناحیه شکم، سینه و ران‌ها ایجاد می‌شود. استفاده منظم از روغن‌ها و کرم‌های مخصوص ترک‌های پوستی می‌تواند به پیشگیری از بروز آن‌ها کمک کند.

• استفاده از روغن‌های طبیعی: روغن نارگیل، روغن بادام شیرین و کره کاکائو موادی هستند که می‌توانند به حفظ الاستیسیته پوست کمک کرده و از ایجاد ترک‌های پوستی جلوگیری کنند.

• ماساژ منظم: ماساژ ملایم پوست با روغن‌های مرطوب‌کننده می‌تواند جریان خون را بهبود بخشیده و به تقویت پوست کمک کند.

5. تغذیه مناسب برای حفظ سلامت پوست

تغذیه سالم و متعادل نه تنها برای سلامت کلی بدن ضروری است، بلکه نقش مهمی در حفظ سلامت و زیبایی پوست در دوران بارداری دارد. مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند به تقویت پوست و جلوگیری از مشکلات پوستی کمک کند.

• ویتامین C: ویتامین C به تولید کلاژن کمک می‌کند و نقش مهمی در حفظ استحکام و جوانی پوست دارد. مصرف میوه‌های حاوی ویتامین C مانند پرتقال، توت‌فرنگی و کیوی توصیه می‌شود.

• ویتامین E: ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان قوی است که از پوست در برابر آسیب‌های محیطی محافظت می‌کند. مصرف مغزها، دانه‌ها و روغن‌های گیاهی حاوی ویتامین E برای تقویت پوست مفید است.

• اُمگا-۳: اسیدهای چرب امگا-۳ که در ماهی‌های چرب مانند سالمون و دانه‌های چیا یافت می‌شوند، به حفظ رطوبت و الاستیسیته پوست کمک می‌کنند.

نبایدهای مراقبت پوستی در دوران بارداری

1. اجتناب از محصولات حاوی مواد شیمیایی قوی

در دوران بارداری، باید از محصولات حاوی مواد شیمیایی قوی که ممکن است به پوست یا جنین آسیب برسانند، اجتناب کنید. برخی از این مواد شامل موارد زیر هستند:

• رتینوئیدها: این ترکیبات که در بسیاری از محصولات ضد پیری و درمان آکنه یافت می‌شوند، می‌توانند باعث ناهنجاری‌های جنینی شوند و بهتر است در دوران بارداری از آن‌ها اجتناب شود.

• سالیسیلیک اسید: در مقادیر بالا، سالیسیلیک اسید می‌تواند مضر باشد. اگرچه استفاده موضعی در مقادیر کم به طور کلی ایمن تلقی می‌شود، اما بهتر است قبل از استفاده از آن با پزشک مشورت کنید.

• هیدروکینون: این ماده که برای درمان لک‌های پوستی استفاده می‌شود، ممکن است به لایه‌های عمیق‌تر پوست نفوذ کند و توصیه می‌شود که در دوران بارداری از مصرف آن خودداری کنید.

• فرمالدهید و پارابن‌ها: این مواد در برخی از محصولات آرایشی و مراقبتی یافت می‌شوند و بهتر است از محصولات بدون این ترکیبات استفاده شود.

2. اجتناب از درمان‌های پوستی شدید

برخی از درمان‌های پوستی شدید مانند لیزر، پیلینگ شیمیایی و میکرودرمابراسیون می‌توانند در دوران بارداری خطرناک باشند و به پوست حساس باردار آسیب برسانند.

• لیزر: درمان‌های لیزر ممکن است باعث تحریک پوست شوند و در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی، پوست به طور کلی حساس‌تر است. همچنین تأثیرات لیزر بر جنین هنوز به طور کامل بررسی نشده است، بنابراین بهتر است از این درمان‌ها اجتناب شود.

• پیلینگ شیمیایی: استفاده از مواد شیمیایی قوی برای لایه‌برداری پوست ممکن است باعث تحریک شدید و حتی آسیب به پوست شود. به جای آن، می‌توانید از لایه‌بردارهای ملایم و طبیعی استفاده کنید.