رخشنده اعتصامی معروف به پروین اعتصامی از بزرگترین زنان شاعر ایرانی است که با عنوان «مشهورترین شاعر زن ایران» نیز شناخته می شود؛ به پاس تلاش های بسیار پروین اعتصامی در زمینه شعر معاصر ایران و سبک شعر مناظره ای، بیست و پنجم اسفندماه، روز بزرگداشت این شاعر نامگذاری شده است.
به گزارش آسیاننت، ایمنا نوشت: پروین اعتصامی با نام اصلی رخشنده در 25 اسفند 1285 هجری شمسی و در دوره قاجاریه در تبریز متولد شد؛ پدرش یوسف اعتصامی، نویسنده و مترجم معاصر ایرانی و مادرش اختر اعتصامی، از شاعران همان دوره بود؛ پروین 6 ساله بود که با خانواده اش از تبریز به تهران مهاجرت کرد و به همین دلیل از همان سن کم با مشروطه خواهان و چهره های فرهنگی آشنا شد و ادبیات را در کنار پدر و از استادانی چون دهخدا و ملک الشعرای بهار فرا گرفت.
پایان نامه تحصیلی خود را از مدرسه آمریکایی تهران دریافت و همانجا شروع به تدریس کرد؛ در ادامه پروین با پسرعموی خود ازدواج کرد اما این وصلت، بیش از دو و نیم ماه دوام نداشت و پس از جدایی از همسر، مدتی کتابدار کتابخانه دانشسرای عالی بود.
دیوان اشعار پروین اعتصامی در سال 1314، پس از ازدواج و جدایی او از همسرش منتشر شد؛ این نخستین مجموعه اشعار او بود که تا پیش از 30 سالگی سروده بود و شامل بیش از صد و پنجاه قصیده، قطعه، غزل و مثنوی بود؛ پروین اعتصامی بیشتر به خاطر استفاده از سبک مناظره در سروده های خود معروف شد؛ قبل از اینکه شعرهای او به شکل کتاب چاپ شود، در مجله بهار و منتخبات آثار هشترودی و امثال حکم دهخدا چاپ می شدند.
پس از انتشار دیوان، استقبال فراوانی از اشعار او صورت گرفت، ویژگی اصلی اشعار پروین اعتصامی این است که بیشتر نگاه انتقادی به مضامین اجتماعی دارد؛ همچنین در بسیاری از اشعارش مناظره بین اشیا، گیاهان و حیوانات وجود دارد.
موضوع اصلی شعرهای وی، غنیمت شمردن فرصت ها، نصحیت های اخلاقی، انتقاد از ظالمان و فانی بودن دنیا است که در بیان مقاصد خود از شخصیت پردازی، تخیل و تمثیل استفاده کرده است؛ پروین اعتصامی، نکات اخلاقی مهمی مانند نکوهش اخلاق ناپسند و تشویق به نیکی و احسان و… را به گوش مردم جامعه رسانده و نوعی تربیت غیرمستقیم را در پیش گرفته است.
دیوان پروین اعتصامی ترکیبی از دو شیوه خراسانی مختص استاد ناصر خسرو قبادیانی و دیگری شیوه شاعران عراق و فارسی، مخصوصاً سعدی شیرازی است.
در تاریخ ادبیات فارسی، پروین اعتصامی تنها بانوی شاعری معرفی می شود که زیباترین اشعار سیاسی انتقادی را با نگرشی زنانه و با اتکا به اخلاق و خرد نوشته است البته که پروین را استاد سبک مناظره در شعر فارسی نیز به حساب می آورند.
پروین اعتصامی سرانجام پانزدهم فروردین 1320 شمسی به علت ابتلاء به بیماری حصبه (بیماری کلیوی) درگذشت و در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد؛ همچنین این بیت که خودش سروه، روی سنگ مزار او نوشته شد:
اینکه خاک سیهش بالین است / اختر چرخ ادب پروین است
گر چه جز تلخی ز ایام ندید هر چه خواهی سخنش شیرین است
صاحب آنهمه گفتار امروز سایل فاتحه و یاسین است
دوستان به که ز وی یاد کنند دل بی دوست دلی غمگین است
خاک در دیده بسی جان فرساست سنگ بر سینه بسی سنگین است
بیند این بستر و عبرت گیرد هر که را چشم حقیقت بین است
هر که باشی و ز هر جا برسی آخرین منزل هستی این است
آدمی هر چه توانگر باشد چون بدین نقطه رسید مسکین است
اندر آنجا که قضا حمله کند چاره تسلیم و ادب تمکین است
زادن و کشتن و پنهان کردن دهر را رسم و ره دیرین است
خرم آن کس که در این محنت گاه خاطری را سبب تسکین است
انتهای پیام
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "چشم حقیقت بینِ پروین – آسیاننت" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "چشم حقیقت بینِ پروین – آسیاننت"، کلیک کنید.