نرگس آبیار «بامداد خمار» را به سرانجام می رساند؟

آفتاب نیوز :

برخلاف قابلیت های زیاد رمان برای تبدیل به سریال یا فیلم، این اتفاق اما برایش نیفتاد تا دهه 90 که بعد از چیزی حدود 25 سال سریالی بر اساس این رمان شروع به ساخت کرد. اما ساخت سریال ظاهرا به اندازه خود رمان پرماجراست.

حسن فتحی

سال 97 خبرهایی از ساخت سریال بامداد خمار به کارگردانی حسن فتحی منتشر شد. بعد از چند روز فتحی که در آن زمان به تازگی پخش سریال شهرزاد را پشت سر گذاشته بود، اعلام کرد این اخبار صحت ندارد و او پیشنهاد کارگردانی این سریال را بررسی و بعد هم رد کرده است و همراه نغمه ثمینی در حال نگارش فیلمنامه ای بر اساس رمان «کنتس سلما» نوشته فریده گلبو است.

کیانوش عیاری

دو سال بعد و زمانی که کیانوش عیاری همچنان درگیر سریال 87 متر بود، تصمیم گرفت تا بر اساس بامداد خمار سریالی بسازد. او ظاهرا تا مراحلی هم پیش رفت و حتی در جاهایی عنوان شد برای این سریال قرارداد هم بسته است. اما در نهایت پروژه به جایی نرسید.

دوباره بامداد خمار

تیرماه 1400 پیش تولید سریال بامداد خمار با کارگردانی ابراهیم ایرج زاد، کارگردان فیلم عنکبوت شروع شد و بازیگران اصلی آن هم آنطور که اعلام شده بود، ساعد سهیلی، مهرداد صدیقیان و سارا رسول زاده بودند. مدت کوتاهی بعد ایرج زاد از این پروژه کناره گیری کرد. در آن زمان و بعد از کناره گیری ایرج زاد، محمد رحمانیان، نمایش نامه نویس و کارگردان تیاتر که فیلمنامه سریال شبکه مخفی زنان را هم نوشته، کار را با تهیه کنندگی جواد نوروزبیگی در دست گرفت و شروع به بازنویسی فیلمنامه کرد. با تغییر کارگردان بازیگران قبلی از کار انصراف دادند و پروژه دو باره وارد مرحله انتخاب بازیگر شد که البته به جایی نرسید. دی ماه 1401 زمانی که فهرست مجموعه های در حال ساخت شبکه نمایش خانگی توسط ساترا منتشر شد، نام بامداد خمار هم در میان این سریال ها به چشم می خورد. البته با تغییرات بزرگ. این بار نام امیرحسین عسگری، کارگردان فیلم برف، به عنوان کارگردان این سریال ثبت شده بود و بازیگران آن هم تغییر کرده بودند. این بار به جای ساعد سهیلی، برادرش سینا مهراد بازی می کرد و از میلاد کی مرام و پردیس احمدیه هم به عنوان دیگر بازیگران اصلی سریال اسم برده شد. اما این دو از بازی در پروژه انصراف دادند. بعد از مدتی هم به دلیل آنچه کند بودن روند فیلمبرداری اعلام شده بود، پروژه به کلی متوقف شد.

این بار نرگس آبیار

بهمن ماه گذشته بود که صفحه رسمی سریال بامداد خمار از شروع ساخت سریال بامداد خمار این بار با کارگردانی نرگس آبیار، تهیه کنندگی حسن مصطفوی و بازی ترلان پروانه و سینا مهراد خبر داد.

نرگس آبیار که حالا کارگردانی بامداد خمار را بر عهده دارد، سریال سووشون را هم بعد از یک سال فیلمبرداری آماده پخش دارد که در واقع اولین فعالیت او در حوزه سریال سازی است و پیش از نمایش آن و دریافت بازخوردها سریال دوم را در دست ساخت دارد. جالب است که هر دو سریال او که خودش هم داستان نویس است، اقتباسی از رمان هایی هستند که توسط نویسندگان زن نوشته شده اند. سووشون بر اساس رمان سیمین دانشور و بامداد خمار بر اساس رمان معروف فتانه حاج سیدجوادی به همین نام. زمانی که فیلم «نفس» او اکران شد، نظر بعضی منتقدین بر این بود که به دلیل بازنمایی دوره های مختلف زمانی در این فیلم او حتما می تواند سریال ساز خوبی باشد و حالا واقعا این اتفاق افتاده است.

در باره رمان

تیرماه سال 1374 یکی از مهم ترین اتفاقات چاپ و توزیع ادبیات مردمی به وقوع پیوست. اولین رمان «فتانه حاج سید جوادی» با عنوان «بامداد خمار» از سوی انتشارات البرز در 2000 نسخه به بازار کتاب آمد. به فاصله 9 ماه کتاب به چاپ نهم رسید. در چاپ نهم ناشر 20 هزار نسخه از کتاب را به بازار فرستاد ولی این تازه آغاز ماجرا بود. کتاب تا پاییز سال 81 به متوسط تیراژ 10 هزار نسخه به چاپ سی و یکم رسید و بازار کتاب ایران را متحول کرد.

تحولی که با انتشار بامداد خمار به وقوع پیوست چندین پیامد داشت. پیامد اول آن رفع اتهام بازاری و سخیف و مبتذل بودن از آثار مردمی بود. به عبارت دیگر با استقبال چشمگیری که از این کتاب شد بسیاری از نشریات حتی نشریات روشنفکری به تحلیل این گونه کتابها روی آوردند. از سوی دیگر انتشار کتاب های عامه پسند از سوی ناشران، نوعی کار غیرفرهنگی تلقی نشد و باعث گسترش فعالیت آنان و افزایش تعداد ناشران این گونه کتابها شد.

همچنین چرخه عرضه و تقاضای کتاب در شهرستان ها بهبود یافت و همگان به اهیمت بازار کتاب شهرستان ها بیشتر پی بردند. از دیگر ثمرات انتشار موفق بامداد خمار افزایش چشمگیر نویسندگان زن در بازار کتاب بود. حالا دیگر می توان انتشارات مشخصی چون البرز، زریاب، علم و شادان را مثال آورد که به طور دقیق و مستمر به انتشار کتابهای داستانی عامه پسند روی آورده اند. به طور مثال انتشارت شادان با تمرکز بیشتری روی انتشار رمانهای مردمی با ایجاد سایت اینترنتی و انتشار یک خبرنامه با عنوان «دفترک» با علاقه مندان کتاب های داستانی مردمی ارتباط دارد.

بامداد خمار همچنین باعث شد که بسیاری از نشریات خانوادگی و جدول به چاپ پاورقی روی بیاورند و نویسندگانی چون امیر عشیری و ر. اعتمادی پاورقی ها و داستانهای تازه ای را عرضه کنند. و حتی برخی کتابهای قدیمی خود را تجدید چاپ نمایند.

در حال حاضر بازار کتاب ایران به طور شاخص دارای ناشران معین و پرکاری ست که کتاب های داستانی مطابق سلیقه عمومی منتشر می کنند.