موج انسانی دشمن هرلحظه با آتش مستمر به ما نزدیک می شد. به محض اینکه من به بچه ها علامت دادم، غرش شلیک یکپارچه و متحد رزمندگان شروع شد و بر پیکر دشمن رعب و وحشت انداخت. در همان هنگام، بیشتر عراقی ها روی زمین پهن شدند و از ترسشان دنبال سوراخ موش می گشتند. برخی هم حقه می زدند و اسلحه را پشت سرشان پنهان می کردند تا ما گمان کنیم تسلیم شده اند، درصورتی که می خواستند نزدیک شوند و شروع به شلیک کنند؛ ولی ما از طرز رفتار متزلزلشان متوجه نیرنگشان شدیم و امانشان ندادیم.
به گزارش آسیاننت، بهره گیری از انگیزه های دینی و میهنی برای آزادسازی خرمشهر، طراحی مناسب و برنامه ریزی شده، انسجام ارتش و سپاه، سرعت عمل، راهکار عبور از رودخانه، گستردگی منطقه نبرد، تاثیرات منطقه ای و بازتاب جهانی، عواملی هستند که زوایای گوناگون نبرد بیت المقدس را نسبت به سایر نبردهای دوران هشت سال جنگ تحمیلی متمایز می کنند و باعث می شود که نبرد بیت المقدس و آزادی خرمشهر قله افتخارات هشت سال دفاع مقدس محسوب شود.
سردار کریم نصر اصفهانی از رزمندگان و جانبازانی است که در جریان عملیات بیت المقدس در سال 1361 فرمانده گردان موسی بن جعفر (ع) لشکر 14 امام حسین (ع) بوده است. وی در بخشی از جلد یک کتاب خود (به اروند رسیدیم) به بیان خاطرات خود از روز فتح خرمشهر پرداخته است:
قبل از ظهر دوم خرداد، که محاصره خرمشهر کامل و الحاق یگان ها انجام شد، حسین خرازی بیسیم زد که به نفربر 114 متعلق به فرمانده لشکر که پشت خاکریزهای ما مستقر بود، بروم. آنجا آقا مصطفی ردانی پور، علی زاهدی و قربانعلی عرب هم بودند. گفتند که می خواهیم به شهر حمله کنیم. به همین منظور، افرادی که تجربه جنگ تن به تن شهری دارند باید تجربیات خودشان را بیان کنند.
حدود چهل وپنج دقیقه از روی نقشه باهم صحبت کردیم و من هم طرح خودم را ارایه دادم و اجازه خواستم تا برای کنترل و فرماندهی به خط بروم. در همین حین، حدود هزار نفر از نیروهای دشمن از سمت خرمشهر به طرف ما آمدند؛ ما با قدرت آن ها را تار و مار کردیم که بعد به سمت بچه های علی موحد دوست رفتند و آنجا هم پذیرایی گرمی از آن ها شد و مجبور شدند دوباره به سمت ما برگردند و تسلیم شوند.
ساعت نزدیک یازده شب دوم خرداد بود که دشمن بعد از حمله جانانه روی جاده ساحلی توانست از خاکریز ما عبور کند. درگیری تن به تن شروع شد. من، رضاقلی مرادی را به کانون درگیری فرستادم. پاتکی تمام عیار بود. بچه ها تعداد زیادی از بعثی ها را ساقط کردند. بچه های ما به شدت مقاومت می کردند و فرماندهی عملیات ما هم تصمیم گرفتند چند یگان نیرو را از کارون عبور بدهند و از طرف شمال شهر وارد خرمشهر کنند، جایی که دشمن میدان مین وسیعی کار گذاشته بود و چون خیالش از بابت این میدان مین راحت بود، چندان مقاومت نمی کردند، برای همین از سه چهار محور هدف قرار گرفتند.
تعداد محدودی به دلیل شناختی که از منطقه داشتند موفق شدند با شنا از رودخانه فرار کنند. بیشترشان فرم نظامی را درآورده بودند و با زیرپوش و پارچه سفید و در دست گرفتن قرآن با گفتن الدخیل یا خمینی تسلیم می شدند. ما آن ها را به صف می کردیم تا بعد از تفتیش به عنوان اسیر به عقب منتقل کنیم.
تصمیمات مرتب تغییر می کرد. ابتدا قرار بود ما تانک و زرهی را حرکت دهیم و از طریق پشت بام خانه ها وارد شویم و یکی پس از دیگری آن ها را تصرف کنیم.سرانجام فرماندهی به این نتیجه رسید که باید از چند محور وارد عمل شویم: گروهی از رزمندگان با قایق روی رودخانه، لشکر نجف اشرف به فرماندهی احمد کاظمی از پلیس راه جاده اهواز-خرمشهر، یعنی شمال خرمشهر و ما هم از غرب و کنار جاده شلمچه-خرمشهر.
سوم خرداد 1361 بود. در محور ما دشمن می خواست با رد شدن از پل و رسیدن به شهرک ولیعصر به طرف شلمچه و عراق برود. تعدادی از عراقی ها با شنا کردن توانستند فرار کنند، برخی هم روی مین هایی که خودشان کار گذاشته بودند، کشته شدند. هوا داشت کم کم روشن می شد و پیاده نظام دشمن چندین بار به ما یورش بردند تا بتوانند خودشان را نجات دهند. من علاوه بر بچه های تیپ قمر بنی هاشم (ع) به بقیه نیروها از زرهی و نفربر تا نیروی پیاده که در منطقه مستقر بودند، گفتم دست ها همه روی رگبار و آرپی جی آماده باش باشد، به محض اینکه دشمن به فاصله صد تا صد و پنجاه متری ما رسید با اشاره من همه شلیک کنند.
موج انسانی دشمن هرلحظه با آتش مستمر به ما نزدیک می شد. به محض اینکه من به بچه ها علامت دادم، غرش شلیک یکپارچه و متحد رزمندگان شروع شد و بر پیکر دشمن رعب و وحشت انداخت. در همان هنگام، بیشتر عراقی ها روی زمین پهن شدند و از ترسشان دنبال سوراخ موش می گشتند. برخی هم حقه می زدند و اسلحه را پشت سرشان پنهان می کردند تا ما گمان کنیم تسلیم شده اند، درصورتی که می خواستند نزدیک شوند و شروع به شلیک کنند؛ ولی ما از طرز رفتار متزلزلشان متوجه نیرنگشان شدیم و امانشان ندادیم.
در این پاتک، به غیراز عراقی ها که کشته و زخمی شدند، نزدیک هزار نفر هم اسیر شدند. البته از بچه های ما هم تعداد اندکی شهید و مجروح شدند. سید علی بنی لوحی روی یکی از دکل های بلند اسکله رفت تا اوضاع را رصد کند و دیدم چشمانش از تعجب گرد شد. گفتم: چه خبر؟ گفت: تا چشم کار می کنه عراقی تو خرمشهره. حالا چه کار می کنی؟ گفتم: هر کاری که بتونیم. در همان حین، هلی کوپتر دشمن با بسته بزرگ آذوقه که از آن آویزان بود؛ وارد منطقه شد. بچه ها با دیدن آن، خودمختار وارد عمل شدند و هرکس با هرچه در دسترسش بود؛ شروع به شلیک کرد؛ یکی با تیربار، یکی با آرپی جی و یکی با مسلسل دوشکا.
یک فیلم بردار هم آن صحنه را ضبط می کرد. هلی کوپتر، بسته آذوقه را پایین انداخت و تا خواست در هوا چرخی بزند و برای نشستن مکان یابی کند، بچه ها وسط آن را نشانه گرفتند. هلی کوپتر منفجر شد و سقوط کرد و همه الله اکبر گویان شادی کردند. از اینجا دیگر امید عراقی ها قطع شد؛ جون از نظر هوایی هم فهمیدند کاری از دستشان برنمی آید و کم کم شروع به تسلیم شدن کردند.
تعداد محدودی به دلیل شناختی که از منطقه داشتند موفق شدند با شنا از رودخانه فرار کنند. بیشترشان فرم نظامی را درآورده بودند و با زیرپوش و پارچه سفید و در دست گرفتن قرآن با گفتن الدخیل یا خمینی تسلیم می شدند. ما آن ها را به صف می کردیم تا بعد از تفتیش به عنوان اسیر به عقب منتقل کنیم.
اسرای عراقی به دست و پای بچه ها می افتادند و التماس می کردند و بچه ها هم آن ها را می بوسیدند و نوازش می کردند تا نشان بدهند خطری آن ها را تهدید نمی کند. خرمشهر به صورت گاز انبری در محاصره نیروهای ما قرارگرفته بود؛ مانند کیسه ای که ما در دهانه آن ایستاده بودیم و آن را مسدود کرده بودیم.
هم زمان سرهنگ علی صیاد شیرازی با هلی کوپتر منطقه را از بالا نگاه کرد و دید تا چشم کار می کند عراقی ها در خرمشهر دستان خود را بالا برده اند. صیاد شیرازی بلافاصله، خبر این پیروزی را به آیت الله خامنه ای (مدظله العالی)، رییس جمهور وقت، مخابره کرده و گفته بود: سربازان عراقی صف طولانی کشیده اند تا بیایند اسیر شوند. خرمشهر آزاد شد.
منبع:
مساح، مرتضی، به اروند رسیدیم (جلد 1)، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، تهران 1402، صص 191، 192، 193، 194، 195، 196، 198
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "ماجرای آغاز درگیری تن به تن در عملیات بیت المقدس" هستید؟ با کلیک بر روی فرهنگ و هنر، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "ماجرای آغاز درگیری تن به تن در عملیات بیت المقدس"، کلیک کنید.